Nóng: Chủ tịch Fed phát tín hiệu cắt giảm lãi suất

Trong ngày 22/08, Chủ tịch Fed Jerome Powell phát tín hiệu điều chỉnh lãi suất trong thời gian tới, đồng thời nhấn mạnh mức độ bất định cao đang khiến công việc của Fed trở nên khó khăn.

Chủ tịch Fed Jerome Powell

Trong bài phát biểu chuẩn bị trước cho hội nghị thường niên của Fed ở Jackson Hole, Wyoming, ông Powell đã đề cập đến "những thay đổi sâu rộng" trong chính sách thuế, thương mại và nhập cư. Kết quả là "cán cân rủi ro có vẻ đang thay đổi" giữa hai mục tiêu tối đa hóa việc làm và ổn định giá cả.

Mặc dù thừa nhận thị trường lao động vẫn trong tình trạng tốt và nền kinh tế thể hiện "khả năng phục hồi", ông Powell cho biết những rủi ro suy yếu đang gia tăng. Đồng thời, ông cảnh báo thuế quan đang tạo ra nguy cơ lạm phát có thể bùng phát trở lại - kịch bản đình lạm (stagflation) mà Fed cần tránh.

Với lãi suất chuẩn của Fed hiện thấp hơn một điểm phần trăm so với năm ngoái và tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp, các điều kiện cho phép Fed "tiến hành thận trọng khi xem xét thay đổi lập trường chính sách", Powell nhấn mạnh.

"Tuy nhiên, khi chính sách hiện tại đang ở vùng thắt chặt, những thay đổi trong triển vọng và cân bằng rủi ro có thể buộc chúng tôi phải điều chỉnh lập trường chính sách", ông nói thêm.

Đây là lời gợi ý rõ ràng nhất về việc ủng hộ đợt cắt giảm lãi suất mà Phố Wall đang kỳ vọng sẽ diễn ra trong cuộc họp tháng 9.

Chỉ những phát biểu này thôi cũng đủ để thúc đẩy cổ phiếu tăng vọt và lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ giảm mạnh. Chỉ số Dow Jones tăng hơn 600 điểm ngay sau khi bài phát biểu được công bố, trong khi trái phiếu Chính phủ 2 năm - rất nhạy cảm với chính sách Fed - giảm 0.08 điểm phần trăm xuống khoảng 3.71%.

Ngoài kỳ vọng từ thị trường, Tổng thống Donald Trump đã liên tục yêu cầu Fed cắt giảm lãi suất mạnh thông qua những chỉ trích công khai nhắm vào ông Powell và đồng nghiệp.

Fed đã duy trì lãi suất chuẩn trong khoảng 4.25%-4.5% kể từ cuối năm ngoái. Các nhà hoạch định chính sách tiếp tục coi tác động khó lường của thuế quan lên lạm phát là lý do để cẩn trọng, đồng thời cho rằng tình hình kinh tế hiện tại và chính sách hạn chế vừa phải cho phép họ có thời gian cân nhắc các quyết định tiếp theo.

Nhấn mạnh tính độc lập của Fed

Mặc dù không đề cập trực tiếp đến yêu cầu hạ lãi suất từ Nhà Trắng, ông Powell đã nhấn mạnh tầm quan trọng của tính độc lập tại Fed.

"Các thành viên FOMC sẽ đưa ra quyết định chỉ dựa trên đánh giá dữ liệu và tác động của nó đối với triển vọng kinh tế cũng như cân bằng rủi ro. Chúng tôi sẽ không bao giờ đi lệch khỏi cách tiếp cận này", ông khẳng định.

Bài phát biểu diễn ra trong bối cảnh đàm phán đang tiếp diễn giữa Nhà Trắng và các đối tác thương mại toàn cầu - vốn thường biến động và thiếu rõ ràng. Các chỉ số gần đây cho thấy giá tiêu dùng (CPI) đang tăng dần nhưng giá sản xuất (PPI) tăng nhanh hơn.

Theo quan điểm của chính quyền Trump, thuế quan sẽ không gây ra lạm phát lâu dài, do đó Fed nên cắt giảm lãi suất. Còn Chủ tịch Powell cho rằng có nhiều kịch bản có thể xảy ra, với "kịch bản cơ bản" là tác động thuế quan sẽ "có tính chất ngắn hạn - chỉ là sự thay đổi một lần về mức giá" và có thể không phải lý do để giữ lãi suất cao. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh hiện tại vẫn chưa có gì chắc chắn.

"Việc tăng thuế quan sẽ cần thời gian để lan tỏa qua chuỗi cung ứng và hệ thống phân phối", ông Powell giải thích. "Hơn nữa, mức thuế quan vẫn đang thay đổi liên tục, điều này có thể kéo dài quá trình điều chỉnh".

Khung chính sách

Bài phát biểu cũng đề cập đến việc Fed đánh giá lại khung chính sách sau 5 năm, trong đó có những thay đổi đáng kể so với lần rà soát cuối cùng vào năm 2020.

Giữa đại dịch COVID-19, Fed đã chuyển sang khung chính sách "mục tiêu lạm phát trung bình linh hoạt", cho phép lạm phát vượt ngưỡng 2% sau thời gian dài ở dưới mức này. Ý tưởng là các nhà hoạch định chính sách có thể chấp nhận lạm phát cao hơn một chút nếu điều đó giúp thị trường lao động phục hồi toàn diện.

Tuy nhiên, ngay sau khi áp dụng khung chính sách này, lạm phát bắt đầu tăng vọt và cuối cùng chạm mức cao nhất trong 40 năm. Trong khi đó, các quan chức Fed phần lớn vẫn coi đây là hiện tượng "tạm thời" và không cần thiết phải tăng lãi suất.

Tại sự kiện, ông Powell thẳng thắn thừa nhận sai lầm: "Thực tế cho thấy, ý tưởng về việc để lạm phát vượt mức một cách có chủ ý và vừa phải hoàn toàn vô nghĩa. Đợt lạm phát xảy ra chỉ vài tháng sau khi chúng tôi công bố thay đổi khung chính sách năm 2020 hoàn toàn không phải là chủ ý của chúng tôi, như tôi đã thừa nhận công khai vào năm 2021".

"5 năm vừa qua là bài học đau đớn về những khó khăn mà lạm phát cao gây ra, đặc biệt với những người ít khả năng chi trả cho cuộc sống đắt đỏ hơn", lãnh đạo Fed nhấn mạnh.

Fed cũng tái khẳng định cam kết với mục tiêu lạm phát 2%, dù phải đối mặt với chỉ trích từ cả hai phía. Một số người cho rằng mức này quá cao và có thể làm suy yếu đồng USD, trong khi những người khác muốn ngân hàng trung ương có thái độ linh hoạt hơn.

"Chúng tôi tin rằng việc cam kết với mục tiêu này là yếu tố then chốt giúp giữ vững kỳ vọng lạm phát dài hạn", ông Powell nhấn mạnh.

Theo FILI