Từ quần áo, phụ tùng ô tô đến đồ điện tử và nhiều sản phẩm khác, thuế quan đang khiến các mặt hàng thiết yếu ngày càng trở nên đắt đỏ hơn.
Giá cả tăng trên diện rộng
Từ quần áo, phụ tùng ô tô đến đồ điện tử và nhiều sản phẩm khác, thuế quan đang khiến các mặt hàng thiết yếu ngày càng trở nên đắt đỏ hơn vào thời điểm thị trường lao động bắt đầu suy yếu.
Báo cáo chỉ số giá tiêu dùng tháng 8 do Cục Thống kê Lao động Mỹ công bố vào ngày 11/9 là bằng chứng cho thấy giá cả của nhiều mặt hàng nhạy cảm với thuế quan đang trên đà tăng.
Theo bản báo cáo, trong tháng 8, giá quần áo cũng như các sản phẩm video và âm thanh đã tăng 0,5% so với tháng liền trước. Phụ tùng ô tô đi lên 0,6%, trong khi giá xe mới tăng 0,3% và năng lượng nhích 0,7%.
Giá hàng tạp hoá đi lên 0,6%, đánh dấu mức tăng hàng tháng lớn nhất kể từ tháng 8/2022. Đồ nội thất và chăn ga gối đệm tăng 0,3% so với tháng liền trước và đi lên 4,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tương tự, dụng cụ và phần cứng tăng 0,8%, cho thấy hàng hoá liên quan đến sản xuất cũng chịu ảnh hưởng đáng kể của thuế quan. Giá cà phê tăng 3,6% so với tháng liền trước và nhảy vọt 20,9% so với cùng kỳ.
Tính chung, vào tháng 8, giá hàng hoá không bao gồm thực phẩm và năng lượng đã tăng 0,3% so với tháng trước đó và đi lên 1,5% so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng nhanh nhất kể từ tháng 5/2023, theo Fitch Ratings.
Các mức tăng nghe có vẻ không đáng kể. Song, chúng vẫn đủ cao để khiến cả người tiêu dùng lẫn các nhà hoạch định chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có lý do để lo ngại.
Chia sẻ với CNBC, ông Luke Tilley, nhà kinh tế trưởng tại Wilmington Trust, bày tỏ: “Chúng tôi đã thấy tác động của thuế quan trọng dữ liệu vài tháng qua. Người tiêu dùng hiện không dễ đối phó với giá cả tăng do thuế quan”.
Người tiêu dùng chịu thiệt
Ông Tilley cũng lo ngại rằng lạm phát có thể khiến người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu, đặc biệt là cho các dịch vụ. Điều đó đồng nghĩa rằng doanh nghiệp sẽ có ít quyền định giá hơn, khi đó tác động của thuế quan sẽ không quá nghiêm trọng.
Tuy nhiên, cả lạm phát toàn phần lẫn lạm phát lõi đều đang loanh quanh mốc 3%, cách xa mức mục tiêu 2% mà Fed đặt ra. Điều này có thể gây nguy hiểm cho một nền kinh tế vốn phụ thuộc vào chi tiêu tiêu dùng như động cơ tăng trưởng chính.
“Tầng lớp trung lưu đang chịu áp lực từ thuế quan”, nhà kinh tế trưởng Heather Long của Navy Federal Credit Union cảnh báo. “Thật đáng lo ngại khi rất nhiều nhu yếu phẩm cơ bản trở nên đắt đỏ.
Thực phẩm, xăng dầu, quần áo và nhà ở đều tăng mạnh trong tháng 8. Và đây chỉ là khởi đầu của đợt tăng giá. Tình hình sẽ xấu đi hơn nữa trong những tháng tới khi người tiêu dùng phải gánh chịu thêm nhiều chi phí”.
Tổng thống Donald Trump và các cấp dưới khẳng định thuế quan sẽ không kéo lạm phát lên cao hơn. Trong quá khứ, điều này luôn đúng. Các nhà kinh tế thường cho rằng thuế quan chỉ khiến lạm phát tăng nhất thời chứ không kéo dài.
Tuy nhiên, đà tăng dai dẳng của giá cả kết hợp với sự yếu kém của thị trường lao động hiện nay có thể đẩy nền kinh tế Mỹ vào tình trạng lạm phát đình trệ, gây khó khăn cho Fed.
Tác động đến chính sách của Fed
Các quan chức ngân hàng trung ương Mỹ sẽ nhóm họp vào tuần tới. Lần gần nhất Fed hạ lãi suất là vào tháng 12 năm ngoái và lãi suất quỹ liên bang hiện đang nằm trong phạm vi 4,25 - 4,5%.
Phiên 11/9, trường chứng khoán Mỹ đã bật tăng mạnh khi các nhà giao dịch kỳ vọng Fed không chỉ hạ lãi suất tại cuộc họp tuần sau mà còn ở hai cuộc họp tiếp theo trong năm 2025 và sẽ tiếp tục nới lỏng cho đến năm 2026.
Theo công cụ FedWatch của CME Group, các nhà giao dịch dự đoán Fed sẽ cắt giảm lãi suất 6 lần trong giai đoạn kể trên, mỗi lần 25 điểm cơ bản. Dự đoán của thị trường nhiều hơn hai lần so với dự báo gần nhất của giới chức Fed.
Các nhà giao dịch cho rằng Fed sẽ bỏ qua vấn đề giá cả và tập trung vào tình trạng yếu kém của thị trường lao động.
“Chúng tôi kỳ vọng trong vài tháng tới, Fed sẽ thấy rõ rằng họ nên hạ lãi suất”, ông Tilley nói. “Áp lực khá nhỏ mà chúng ta phải chịu từ thuế quan đang bị lấn át bởi sự suy yếu của nền kinh tế, thị trường lao động và chi tiêu tiêu dùng”.
Theo Doanh Nghiệp & Kinh Doanh