ACV, BSR, PV Power, Vietnam Airlines đồng loạt tăng vốn khủng
Nhờ có cơ chế mới về phân phối lợi nhuận theo Nghị định 167/2024, nhiều công ty nhà nước lớn đã và đang lên kế hoạch tăng vốn điều lệ nhằm bổ sung nguồn lực thực hiện nhiều dự án trọng điểm.
Nhiều đơn vị tăng vốn khủng
Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (Mã: ACV) mới thông báo đã hoàn tất đợt phát hành cổ phiếu để trả cổ tức từ nguồn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối lũy kế đến 31/12/2023. Đây là một trong những doanh nghiệp nhà nước tăng vốn điều lệ gần đây.
ACV đã phát hành hơn 1,4 tỷ cổ phiếu mới theo tỷ lệ 64,58%. Tổng số lượng cổ phiếu được nâng lên mức hơn 3,58 tỷ cổ phiếu, tương đương với mức vốn điều lệ mới 35.828 tỷ đồng, trở thành số ít doanh nghiệp có vốn điều lệ tỷ USD.
Ngày kết thúc đợt chào bán vào 8/8 và lượng cổ phiếu này đã được phân phối cho 11.992 cổ đông (lượng cổ đông kỷ lục của doanh nghiệp). Ngày dự kiến chuyển giao cổ phiếu trong tháng 9, sau khi hoàn tất thủ tục đăng ký.
Đây là lần đầu tiên ACV tăng vốn kể từ khi giao dịch trên thị trường chứng khoán 2016 đến nay. Trong 3 năm đầu lên sàn, doanh nghiệp chia cổ tức đều đặn bằng tiền với tỷ lệ 6-9%, sau đó dừng chi trả từ năm 2019 đến nay.
ACV hiện quản lý và vận hành 22 sân bay trên cả nước, bao gồm 9 cảng hàng không quốc tế; đồng thời là chủ đầu tư dự án trọng điểm quốc gia Sân bay quốc tế Long Thành. Bộ Tài chính đang là cổ đông lớn nhất nắm giữ 95,4% cổ phần.
Tổng công ty hiện có quy mô vốn hóa thuộc nhóm đứng đầu thị trường với mức gần 225.000 tỷ đồng (tính theo thị giá 62.600 đồng/cổ phiếu cuối phiên 20/8). Vị thế đứng thứ 8 trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (Mã: DPM) cũng mới hoàn tất đợt phát hành cổ phiếu tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu (thưởng cổ phiếu). Tỷ lệ thực hiện quyền là hơn 73,7% (cổ đông sở hữu 1.000 cổ phiếu được nhận 737 cổ phiếu mới).
Với hơn 391 triệu cổ phiếu đang lưu hành, công ty đã phát hành tổng cộng gần 288,6 triệu cổ phiếu mới cho 15.335 cổ đông. Động thái này giúp vốn điều lệ công ty tăng mạnh từ 3.914 tỷ lên gần 6.800 tỷ đồng.
Không chỉ được nhận thưởng cổ phiếu, cổ đông Đạm Phú Mỹ còn sẽ nhận thêm cổ tức bằng tiền mặt 15% cho năm 2024. Công ty mới chốt danh sách hôm 16/7 và dự kiến chi trả vào 3/9, với tổng số tiền 587 tỷ đồng.
Cổ phiếu DPM cũng tăng giá sau đợt chào bán trên, hiện ở mức 27.500 đồng/cổ phiếu, tương đương với giá trị vốn hóa thị trường gần 18.700 tỷ đồng. Hiện Petrovietnam là tập đoàn mẹ nắm giữ gần 59,6% vốn điều lệ.
Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines - Mã: HVN) đang trong quá trình chào bán thêm 900 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, tương ứng với tỷ lệ thực hiện quyền hơn 40,6%. Thời gian đăng ký mua và nộp tiền từ ngày 7/8 đến 8/9.
Tổng công ty dự kiến huy động 9.000 tỷ đồng tính theo mức giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Vốn điều lệ dự kiến tăng từ 22.144 tỷ đồng lên mức 31.144 tỷ đồng, cũng chính thức lọt nhóm tỷ USD.
Số tiền thu được từ đợt chào bán dùng để thanh toán các dịch vụ phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, bao gồm: Trả nợ nhà cung cấp đến hạn và quá hạn, một phần nợ vay tái cấp vốn (khoảng 6.000 tỷ đồng); Trả nợ vay ngắn hạn, dài hạn đến hạn, một phần nợ vay tái cấp vốn (3.000 tỷ đồng).
Ngoài đợt chào bán cho cổ đông hiện hữu, hãng hàng không này còn được chấp thuận chủ trương phát hành cổ phiếu giai đoạn 2 với quy mô tối đa 13.000 tỷ đồng từ năm 2026.
Theo cơ cấu cổ đông tính đến 27/5, Vietnam Airlines có tổng cộng 24.615 cổ đông, trong đó nhà đầu tư trong nước chiếm 90,86% và nước ngoài sở hữu 9,14%. Hai cổ đông lớn nhà nước chiếm 87,29% (Bộ Tài chính có 55,2% và SCIC có 31,14%), cổ đông lớn nước ngoài ANA Holdings sở hữu 5,62% cổ phần.
Chuẩn bị vốn cho dự án trọng điểm
Một ông lớn nhà nước khác cũng đang lên kế hoạch tăng vốn khủng để phục vụ dự án trọng điểm là Lọc hóa dầu Bình Sơn (Mã: BSR). Công ty sẽ chốt danh sách cổ đông vào 28/8 nhằm lấy ý kiến về phương án tăng vốn điều lệ.
Kế hoạch tăng vốn đã được doanh nghiệp tiết lộ từ sớm. Cuối năm ngoái, tập đoàn mẹ Petrovietnam (PVN - nắm giữ 92,13% vốn) đã thông qua phương án tăng vốn điều lệ của BSR từ 31.000 tỷ lên 50.073 tỷ đồng (gần 2 tỷ USD).
Việc tăng vốn này có thể được thực hiện thông qua phát hành cổ phiếu thưởng, trả cổ tức bằng cổ phiếu từ nguồn Quỹ đầu tư phát triển và Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, với tổng tỷ lệ chia thưởng là 61,5%.
Theo doanh nghiệp, việc tăng vốn điều lệ là yêu cầu cấp thiết đáp ứng nhu cầu vốn và tăng hiệu quả cho Dự án mở rộng nhà máy Dung Quất, nhằm nâng công suất sản xuất của nhà máy từ 148.000 lên 171.000 thùng/ngày, đa dạng hóa nguồn nguyên liệu đầu vào, tối ưu hóa chi phí sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Đây cũng là lần đầu tiên BSR tăng vốn kể từ khi cổ phần hóa 2018 đến nay, thông tin giúp mã chứng khoán khởi sắc với nhiều phiên tăng trần. Giá trị vốn hóa đạt hơn 92.000 tỷ đồng, tính theo thị giá 29.700 đồng/cổ phiếu chốt ngày 20/8.
Ông lớn ngành điện PV Power (Mã: POW) cũng thông báo sẽ tổ chức Đại hội đồng cổ đông bất thường để thông qua phương án chào bán/phát hành cổ phiếu tăng vốn điều lệ, dự kiến vào ngày 25/9.
Đây là lần đầu tiên kể từ khi cổ phần hóa năm 2018, tổng công ty đưa vấn đề tăng vốn ra thảo luận. PV Power chỉ có một cổ đông lớn là Petrovietnam sở hữu 79,94% vốn điều lệ.
Tổng công ty sẽ nộp hồ sơ cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước từ ngày 26/9 đến ngày 5/1. Công tác phân phối cổ phiếu, thực hiện các thủ tục và hoàn tất đợt phát hành vào 7/2/2026. Các thông tin chi tiết khác chưa được công bố.
Động thái diễn ra trong bối cảnh thị trường chứng khoán phục hồi và doanh nghiệp đang triển khai nhiều dự án lớn. PV Power chưa tăng vốn điều lệ từ 2018 song vẫn thực hiện nhiều dự án trọng điểm, do đó chịu áp lực từ tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu ngày càng cao.
Theo kế hoạch 2025, tổng công ty dự kiến giải ngân hơn 9.000 tỷ đồng cho đầu tư, phục vụ các công trình trọng điểm như Nhà máy điện Nhơn Trạch 3&4, trụ sở chính, các dự án điện khí LNG, năng lượng tái tạo và nâng cấp hạ tầng sản xuất.
Bên cạnh LNG Nhơn Trạch 3&4 bắt đầu đóng góp sản lượng, PV Power cũng xúc tiến nghiên cứu và đề xuất đầu tư 2 nhà máy trọng điểm LNG Quỳnh Lập (1.500 MW, vốn đầu tư khoảng 2,15 tỷ USD) và Nhà máy LNG Quảng Ninh (1.500 MW, khoảng 2,2 tỷ USD); bên cạnh nghiên cứu Vũng Áng III, Cà Mau mở rộng...
Tổng công ty còn nghiên cứu triển khai một số dự án điện năng lượng tái tạo như: Tổ hợp điện sạch tích năng Lâm Sơn (Ninh Thuận), Nhà máy điện rác Khe Giang (Quảng Ninh), Nhà máy điện SeKong (Lào) và các dự án khác.
Lãnh đạo Tổng CTCP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PTSC – Mã: PVS) cũng nhìn nhận áp lực tăng trưởng là rất lớn, việc tăng vốn đầu tư là cần thiết khi tổng công ty triển khai nhiều dự án.
"Chúng tôi có các kế hoạch và lộ trình tăng vốn từ mức 4.700 tỷ lên 9.000 tỷ và có thể lên đến 15.000 tỷ đồng, đâu đó có thể gấp 3 lần hiện tại cho giai đoạn 2026-2030", CEO Trần Hồ Bắc phát biểu tại kỳ họp cổ đông thường niên 2025.
Tổng công ty đang trình công ty mẹ PVN (nắm 51,38% vốn) và cơ quan có thẩm quyền về việc tăng vốn. Trong đó, có thể kết hợp 3 phương án bao gồm chia cổ tức bằng cổ phiếu, phát hành cổ phiếu và huy động thêm từ các tổ chức quốc tế để có vốn đầu tư.
Đồng loạt tăng vốn sau khi có cơ chế mới
Chính phủ mới đây ban hành Nghị định số 167/2024/NĐ-CP (có hiệu lực từ 26/12/2024) sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13/10/2015 của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp.
Một trong các nội dung được bổ sung là các quy định về phương án phân phối lợi nhuận sau thuế hàng năm tại doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp của Nhà nước (trừ tổ chức tín dụng là ngân hàng TMCP có vốn nhà nước).
Đối với doanh nghiệp có vốn góp Nhà nước nắm giữ trên 50%, phương án chia cổ tức, lợi nhuận sau thuế hàng năm được phân phối theo thứ tự như sau: Chia lãi cho các bên góp vốn liên kết theo quy định của hợp đồng kinh tế, bù đắp khoản lỗ của các năm trước, trích tối đa 30% vào quỹ đầu tư phát triển, trích các quỹ khen thưởng và phúc lợi.
Đối với phần lợi nhuận còn lại, công ty có thể thực hiện chia hết bằng tiền, bằng cổ phiếu cho các cổ đông, thành viên góp vốn. Phần lợi nhuận chia cho cổ đông nhà nước sẽ nộp vào ngân sách theo quy định.
Nghị định nêu rõ việc chia cổ tức bằng cổ phiếu chỉ áp dụng đối với công ty thuộc phạm vi đầu tư bổ sung vốn nhà nước để thực hiện dự án quan trọng quốc gia, theo tiêu chí phân loại quy định tại Luật Đầu tư công được cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương dự án.
Theo Doanh Nghiệp & Kinh Doanh